-jpg-SEv.jpg)
Sertlik Nedir?
Malzemelerin çizilmeye yani plastik deformasyona karşı göstermiş oldukları dirence denir. Sertliğin bir birimi yoktur, ölçüldüğü yöntemle anılır.
Ölçüm yöntemlerinde malzemenin kendisinden daha sert bir malzemeyle deformasyona uğratılması amaçlanır. Oluşan deformasyon ne kadar az ise malzemenin sertliği o derece yüksektir. Genel olarak, malzemeye uygulanan dik kuvvetin malzeme yüzeyine etki ettiği alana bölünmesi, sertlik değeri olarak saptanır.
Sertlik ölçümü, malzemenin homojen yapıda olmaması ihtimaline karşı en az üç farklı noktada ölçüm yapılarak ortalamanın alınmasıyla yapılır.
Deney yapılacak yüzey düzgün olmalı, deney yapılan noktalar arası oluşan izin en az iki, üç çapı kadar mesafe olmalı, çok kenar noktalardan ölçüm yapılmamalıdır.
Vickers Sertlik Ölçme Yöntemi Nedir?
Vickers sertlik ölçme yöntemi, malzemenin sertliğini belirlemek için kullanılan bir malzeme test yöntemidir. Bu yöntem, malzeme yüzeyine belirli bir yük uygulanarak oluşan iz çapının ölçülmesine dayanır. Bu iz çapı, malzemenin sertlik değerini belirlemek için kullanılır.
Vickers sertlik testi sırasında, bir tabanı kare olan elmas piramit şeklinde bir indenter (sertleşmiş çelikten yapılmış) belirli bir kuvvetle malzeme yüzeyine uygulanır. Bu kuvvet genellikle 1 ila 120 kg arasında değişebilir. Belirli bir süre boyunca uygulanan bu kuvvet, malzemenin yüzeyine bir iz bırakır. İz, genellikle kare bir şekildedir.
Daha sonra, oluşan izin çapı ölçülerek malzemenin Vickers sertlik numarası elde edilir. Bu numara, malzemenin sertlik derecesini temsil eder ve genellikle "HV" (Vickers Hardness) birimi ile ifade edilir. Vickers sertlik ölçme yöntemi, diğer sertlik test yöntemleriyle karşılaştırıldığında genellikle yüksek doğruluk ve tekrarlanabilirlik sağlar.
Vickers sertlik ölçme yöntemi genellikle metaller, seramikler, polimerler ve diğer malzemelerin sertlik özelliklerini değerlendirmek için kullanılır. Bu yöntem, çeşitli endüstriyel uygulamalarda, malzeme kalitesini kontrol etmek, malzeme seçiminde rehberlik etmek ve benzeri amaçlarla kullanılır.
Vickers Sertlik Ölçme Yönteminin Önemi Nedir?
Malzemelerin mühendislik uygulamalarında güvenilir ve kapsamlı bir değerlendirme aracı olarak önemli bir role sahiptir.
Bu yöntem, bir malzemenin yüzey sertliğini ölçmek için kullanılır ve genellikle metalik malzemelerin sertlik değerlendirmelerinde tercih edilir. Vickers sertlik ölçme yönteminin önemi şu şekillerde özetlenebilir:
Malzeme Dayanıklılığının Belirlenmesi: Vickers sertlik ölçme, malzeme dayanıklılığını belirlemek için kullanılır. Bu, malzemenin bir yük altında ne kadar dayanıklı olduğunu ve deformasyona karşı direncini değerlendirmek için önemlidir. Malzemelerin sertlik değerleri, tasarım ve üretim süreçlerinde kullanılan malzemelerin seçiminde kritik bir rol oynayabilir.
Kalite Kontrol ve Üretim Süreçleri: Vickers sertlik ölçme yöntemi, üretim süreçlerinde kalite kontrolü için kullanılır. Malzeme üreticileri ve mühendislik firmaları, ürettikleri malzemelerin belirli standartlara uygunluğunu sağlamak ve kaliteyi kontrol etmek amacıyla sertlik ölçümleri yaparlar.
Yorulma ve Kırılma Analizleri: Malzeme mühendisliğinde, malzeme yorulma özellikleri ve kırılma davranışları üzerine çalışmalar yapılır. Vickers sertlik ölçme, malzemenin bu tür mukavemet özelliklerini anlamak ve analiz etmek için kullanılabilir.
İşlenebilirlik ve Termal İşlemler: Malzemelerin işlenebilirlik özellikleri, Vickers sertlik ölçme ile değerlendirilebilir. Ayrıca, malzemelerin çeşitli termal işlemlere yanıtını anlamak için de kullanılabilir.
Uygulama Alanlarının Belirlenmesi: Malzeme seçimi, belirli uygulamalara uygun malzemelerin seçilmesi anlamına gelir. Vickers sertlik ölçme, belirli uygulamalara uygun olan malzemeleri seçmek için bir rehber olarak kullanılabilir.
Araştırma ve Geliştirme: Malzeme bilimi araştırmalarında, yeni malzemelerin özelliklerini anlamak ve geliştirmek için Vickers sertlik ölçme yöntemi kullanılır.
Vicker Sertlik Ölçme Yönteminin Aşamaları Nelerdir?
Bu yöntem, bir pürüzsüz yüzey üzerine belirli bir yük uygulayarak yapılan bir testi içerir.
Vickers sertlik ölçme yönteminin temel test aşamaları:
Hazırlık: Malzemenin yüzeyi düzgün ve temiz olmalıdır. Gerekirse, önceki işlemlerle oluşan pürüzleri ortadan kaldırmak için özel bir hazırlık yapılabilir.
Test Cihazının Ayarlanması: Vickers sertlik testi, genellikle bir mikroskop yardımıyla gözlemlenebilen bir piramit şeklindeki elmas bir indenter (yerleştirme) kullanır. Cihazın ayarları, testin yapılacağı malzemenin özelliklerine göre uygun bir şekilde yapılmalıdır.
Yük Uygulama: İndentasyon (yerleştirme) noktası belirlendikten sonra, belirli bir yük uygulanır. Bu, malzemenin sertliğini ölçmek için kullanılacak kuvveti belirler.
Bekleme Süresi: Yük uygulandıktan sonra, belirli bir süre boyunca beklenir. Bu süre, malzemenin yeterince deformasyon geçirmesini sağlar.
Yük Kaldırma: Belirli bir süre sonra, uygulanan yük kaldırılır. Bu aşama, indentasyonun ne kadar derin olduğunu belirler.
Ölçüm: İndentasyonun oluştuğu bölge, genellikle bir mikroskop altında incelenir. İndentasyonun boyutları ölçülerek, Vickers sertlik numarası hesaplanır.
Sonuçların Değerlendirilmesi: Elde edilen veriler, malzemenin sertliğini belirlemek için kullanılır. Bu veriler, genellikle Vickers sertlik numarası (HV) olarak ifade edilir.
Çeliklerde Vickers Sertlik Ölçme Yönteminin Önemi Nedir?
Çeliklerde Vickers sertlik ölçme yöntemi, malzemenin mekanik özelliklerini değerlendirmek ve karakterize etmek için kullanılan bir yöntemdir. Vickers sertlik ölçme yöntemi, malzemenin yüzeyine belirli bir yük uygulayarak oluşan iz boyutunu ölçer. Bu iz boyutu, malzemenin sertliğini belirlemek için kullanılır.
Çeliklerde Vickers sertlik ölçme yönteminin önemi şu şekildedir;
Geniş Ölçüm Aralığı: Vickers sertlik ölçme yöntemi, geniş bir sertlik aralığını ölçme yeteneğine sahiptir. Bu özellik, çeşitli çelik tiplerinin sertliğini ölçmek için uygundur, bu da çeşitli uygulamalarda kullanılabilmesini sağlar.
Yüksek Hassasiyet: Vickers sertlik ölçme yöntemi, diğer bazı sertlik ölçme yöntemlerine göre daha yüksek hassasiyet sunabilir. Bu, malzemenin mekanik özelliklerinin daha doğru bir şekilde belirlenmesine olanak tanır.
Küçük İz Boyutları: Vickers sertlik ölçme yöntemi, küçük ve düzenli izler bırakır. Bu izlerin boyutu, malzemenin sertliği hakkında daha fazla bilgi sağlar.
Evrensel Bir Yöntem: Vickers sertlik ölçme yöntemi, birçok farklı malzeme türü üzerinde kullanılabilir. Bu, çelik dışında farklı malzemelerin sertliğini karşılaştırmak veya değerlendirmek için kullanılabilmesini sağlar.
Uygulama Çeşitliliği: Vickers sertlik ölçme yöntemi, çeşitli endüstrilerde kullanılabilir. Metalurji, malzeme bilimi, imalat, otomotiv ve havacılık gibi birçok sektörde çeliklerin mekanik özelliklerini belirlemek ve kalite kontrolünü yapmak için yaygın olarak kullanılır.
Standartlarla Uyumlu: Vickers sertlik ölçme yöntemi, uluslararası standartlarla uyumlu bir yöntemdir. Bu da ölçümlerin genel kabul görmüş bir standart çerçevesinde yapılmasını sağlar.
Sonuç olarak, Çeliklerde Vickers sertlik ölçme yöntemi, çelik malzemelerin mekanik özelliklerini değerlendirmek ve kalite kontrolü yapmak için önemli bir araçtır. Bu yöntem, geniş uygulama alanlarına sahip olması ve yüksek hassasiyeti nedeniyle endüstriler arasında yaygın olarak kullanılmaktadır.
Vickers Sertlik Ölçme Yöntemi Daha Çok Hangi Çeliklerde Kullanılır?
Vickers sertlik testi genellikle şu tür çeliklerde uygulanır:
Çelik Alaşımları: Özellikle endüstriyel uygulamalarda kullanılan çeşitli çelik alaşımları üzerinde Vickers sertlik testi yaygın olarak uygulanır. Bu alaşımlar genellikle yüksek mukavemet ve dayanıklılık özelliklerine sahiptir.
Nitrasyon Çelikleri: Nitrasyon, çeliklerde yüzey sertliğini artırmak için kullanılan bir ısıl işlem yöntemidir. Bu işlem sırasında çeliğin yüzeyine azot atomları eklenir, bu da yüzey sertliğini arttırır. Vickers sertlik ölçümü, malzemenin sertliğini değerlendirmek için nitrasyon çeliklerinde yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir.
Araç Çelikleri: Kesici uçları olan aletlerin yapımında kullanılan çelik türleridir. Vickers sertlik testi, bu tür çeliklerin dayanıklılık ve sertlik özelliklerini değerlendirmek için kullanılır.
Hassas Makine Parçaları: Vickers sertlik testi, hassas makine parçalarının yapıldığı çelik malzemelerin sertlik özelliklerini belirlemek için de kullanılır. Bu parçalar genellikle yüksek toleranslarda üretilir ve sertlikleri önemlidir.
