Modern tıbbi cihazlar ve protezler genellikle birden fazla malzemeden yapılır, bu nedenle belirli bir malzemenin biyouyumluluğundan bahsetmek her zaman yeterli olmayabilir.
Yine de biyouyumluluğun birden çok tarifi vardır, özetle tarifini yapmak gerekirse; ‘Bir biyomateryalin, bir tıbbi terapiyle ilgili olarak istenen işlevi, o terapinin alıcısında veya yararlanıcısında herhangi bir istenmeyen yerel veya sistemik etkiye yol açmadan yerine getirme kabiliyetini ifade eder.’
Biyouyumluluğun çok net bir tanımının olmaması, kullanılacak malzemenin hem türüne hem de vücudun neresinde, ne amaçla kullanılacağına bağlı olmasından kaynaklanmaktadır.
Bazen, belirli bir biyomedikal ürünün, biyouyumlu olup olmadığını belirlemek için ISO 10993'e ve diğer benzer standartlara uygun olarak kullanılan büyük bir in vitro test pili olan biyouyumluluk testi uygulanır.
Biyouyumluluk testi yapmanın amacı, bir cihazın canlı kullanımına uygunluğunu belirlemek ve cihazın kullanımının potansiyel olarak zararlı fizyolojik etkilere sahip olup olmadığını görmektir.
Malzemenin biyouyumluluğu testlerinde; sitotoksisite, iritasyon, sistemik toksisite, kan uyumluluğu ve karsinojenik konular hakkında analizler gerçekleştirilir.
Periyodik denetleme testleri, salım testleri de mevcuttur.
Biyouyumluluk (doku uyumluluğu), amaçlandığı gibi uygulandığında bir malzemenin uygun bir konak yanıtı ile performans gösterme yeteneğini tanımlar. Biyouyumlu bir malzeme tamamen "atıl" olmayabilir; aslında konak yanıtının uygunluğu belirleyicidir.
Biyouyumlu Malzeme Nedir?
Biyomalzemeler; yaşayan bir sistemin parçası yerine geçen veya canlı doku ile yakın temas içinde çalışması için kullanılan doğal veya sentetik malzemelerdir.
Biyomalzeme bilimi çok geniş ve kapsamlı bir bilim alanı olmanın yanında ayrıca medikal teknoloji alanında da ciddi derecede katkıları bulunmaktadır. Biyomalzeme alanı; yaşam bilimleri, tıp, malzeme bilimi ve mühendislik gibi disiplinlerin birleşiminden kaynaklanmaktadır.
Biyomalzemelerin Ortak Özellikleri Nelerdir?
Fiziksel özelliklerini korumalı, Toksik olmamalı, Pıhtılaşmaya neden olmamalı, Kanserojen olmamalı, Alerjik olmamalı, Kullanım ömrü uzun olmalı, Bakteri oluşumuna izin vermemeli, Kullanım ömrü boyunca fonksiyonelliğini yitirmemeli, Steril edilebilir olmalı, İltihaplanmayı uyarmamalı, Biyouyumlu olmalı
Bir malzemenin biyouyumlu olması için bulunduğu canlıdaki fizyolojik ortam tarafından kabul edilmesi gerekir.
Biyomalzeme Türleri ve Kullanım Alanları Nelerdir?
Malzemeler vücutla temas içerisinde olduğu için biyomalzeme sentezi için malzeme türünün önemi vardır.
Polimerler esnek yapıları ve fabrikasyonları kolay olduğu için; ameliyat ipliği, kan torbaları, kalça kemiğioyuğu ve ilaç taşıyıcılarında kullanılan malzeme türüdür. Polimer malzemeler; Naylon, Silikon, Teflon, Dakron
Metaller ise güçlü, sert ve eğilebilir olmasından kaynaklı kalça, eklem protezleri, kemik plakalar, vidalar ve diş kökü malzemelerinde kullanılır. Metal malzemeler; titanyum, paslanmaz çelik, Co-Cr alaşımları, altın
Seramikler biyouyumluluk derecesinin yüksek olması, inert, baskıya ve korozyona dayanıklı olmasıyla diş ve kalça oyuğunda, yüz kemiklerinde oldukça kullanılıyor. Diş ve kalça kemikleri baskıya ve güce en dayanıklı olduğumuz vücut bölgelerimizdir. Seramik malzemeler; Aluminyumoksit, karbon, hidroksiapatit
Kompozitler; güçlü yapıya sahip oldukları için kalp kapakçıklarında kullanılır. Kompozit malzemeler; karbon-karbon, polimer-seramik
Ayrıca, son zamanlarda biyomalzemelerde titanyum kullanım oranı artmıştır. Çünkü yapılan araştırmalarda titanyumun hafif olduğu, dokularla fazla reaksiyona girmediği ve vücuda karşı biyouyumluluğa sahip oluğu görülmüştür.
Gıda Uyumluluğunda Hangi Malzeme Kullanılmaktadır?
Gıdaların işlenmesi sırasında kesici bıçaklar, aynalar, iticiler, vidalar gibi takımların korozyonu ve aşınması yoluyla az da olsa metallerin gıdaya geçmesi mümkündür. Geçişi yavaşlatan ise malzemelerin korozyon direnci, aşınma direnci, tokluk özellikleridir.
Takımlardan gıdaya metal geçmesini engelleyebilmek için bu özelliklerin yüksek olması gerekmektedir.
Bahsedilen özelliklerde olup gıda ile temas eden ve gıda üretiminde kullanılan malzemelere en iyi örnek paslanmaz çeliklerdir. Paslanmaz çelikler, daha geç korozyona uğrayan malzemelerdir bu sebeple daha önceleri de gıda ile temasta tercih edilmekteydi fakat aşınma dirençleri düşüktü; sertliği arttırıldığında ise paslanma ve kırılmalar oluyordu. Bu sebeple hem paslanmaz hem de aşınma direnci yüksek üstelik tokluğu da yüksek çelikler geliştirmiştir. Dolayısıyla gıda sektörünün vazgeçilmez malzemesi haline gelmiştir.
Paslanmaz çeliklerin bir olumlu özelliği de bozulmadan temizlenebilir ve sterilize edilebilir olmalarıdır. Aynı zamanda güçlü anti bakteriyolojik temizleme ve durulama sistemlerine izin vermesi sebebiyle tercih edilir. Ayrıca gıdaya herhangi bir renk ve tat vermediği için yine gıda endüstrisi için idealdir.
Paslanmaz Çelikler gıda üretiminde olduğu gibi gıda depolamasında da en uygun malzemedir.
Bahsedildiği gibi bakteri üremesine engel olması durumu üretimin farklı aşamalarında da kullanılmasını sağlar. Taşıma zincirinde de tercih edilir; üretim alanlarında besini taşıyan tüm borular ve üretim tankları için de paslanmaz çelik kullanılmaktadır.
Sağlam Metal, tıp teknolojisi için malzeme tedarik etme konusunda uzun yıllardır hizmet vermektedir. Şirketimiz içinde faaliyetini sürdüren Ar-Ge merkezimiz sayesinde sağlık ve gıda sektörü için çelik ve alaşımlar üretiyoruz.
Hastane ekipmanları için konektörler, solunum destek cihazları için sıvı devre bileşenleri, radyografi, tomografi, üroloji ve mamografide kullanılan MR ve tarayıcı bileşenleri gibi ürünlerimiz, Sağlam Metal'in tıp teknolojisi alanındaki uzmanlığına örnek teşkil etmektedir.
Bunlara ek olarak paslanmaz çelikler, gıdaya endüstrisinde kullanmak için en sağlıklı malzemedir. Paslanmaz olması gereken bıçaklar ve kesme takımlarında kullanılan paslanmaz çelik ürünlerimiz mevcuttur.
dummy content is here...
Paylaş
Alışveriş deneyiminizi iyileştirmek için yasal düzenlemelere uygun çerezler (cookies) kullanıyoruz. Detaylı bilgiye Çerez Politikası sayfamızdan erişebilirsiniz.